Felçliler için umut: Harici iskeletler

İtalya’da Avrupa Birliği araştırma projesi kapsamında bilim adamları harici bir iskelet prototipi geliştirdi. Testlere başlanan bu sistem belden aşağısı felç olan hastalara yardım edecek. 19 yaşındaki Marius Ciustea yakın zamanda bir kayak kazası geçirmiş ve şu an iki ayağını da hissetmiyor. Fakat Marius’un gülmek için artık çok iyi bir sebebi var:

“Mutluyum, çünkü kısa da olsa tekrar ayağa kalkabiliyorum ve yürüyüp hareket edebiliyorum. Umarım ayaklarımı yeniden hissedebilirim.”

Fizyoterapistler ve nörologlara göre bu prototip büyük avantajlar barındırıyor.

Federica Tamburella, Fizyoterapist:
“Hastalar bu paralel çubuklarda bilinen rehabilitasyon teknikleriyle ve yardım almaksızın yürüyemezler. Yürüme hissini tekrar edinmeleri imkansız. Ama bu harici iskelet bu hissi, dinamik bir şekilde tekrar edinmelerini sağlıyor. Hastalar kalça kemiklerini hareket ettirebiliyor ve bu hareketler mevcut tüm rehabilitasyon teknikleri için çok önemli.”

Marco Molinari, Nörolog, Fondazione Santa Lucia Hospital:
“Tekrar yürüyebilmek hastaların psikolojik durumu için de son derece önemli. Oturdukları yerde bir çocuğun görüş seviyesine sahipken ayakta durdukları zaman diğer yetişkinlerle aynı seviyede bakabiliyorlar ve bu kısa süreli bile olsa çok fark yaratıyor.”

Fakat araştırmacılar daha fazlasına ulaşmak istiyor. Hayalleri, felçlilerin kendi beyinleriyle bu sistemi kontrol ederek yürüyebilmelerini sağlamak. Oldukça iddialı ve zorluklarla dolu bir hedef.

Michel Ilzkovitz, Telekomünikasyon mühendisi, Space Applications Services:
“Hedefimiz hastanın beyin zarından gelen sinyalleri algılayarak harici iskeleti kotrol edebilen bir sistem geliştirmek. Şu an bunu yapamıyoruz. Öncelikle en büyük engel kafatası. Çünkü kafatası beyin sinyalleriyle bu sinyalleri ölçmek için geliştirilen sistemler arasında yer alıyor. Bu da sinyalleri net bir şekilde almamızı engelliyor. İkinci sorun, harici iskeletin yaydığı titreşimler. Sabit ve yüksek ses beyin sinyallerinin kalitesini etkiliyor.”

FELÇLİLER İÇİN UMUT: HARİCİ İSKELETLER ile euronews-tr

Araştırmacılar bu zorlukları aşmak için beyne giden daha kısa yolları inceliyor. Bu kısa yollardan bir tanesi de gözler. Retinanın beyni harekete geçirmesi için çalışıyorlar. Bu şekilde, iskelet robotları kontrol edebilecek daha etkin beyin sinyallerini teşhis edip ayrıştırabiliyorlar.

Guy Cheron, Nörofizyolog, Université Libre de Bruxelles:
“Göze gönderdiğimiz sinyallerin belli bir dalga boyunda retinaya ulaştığını biliyoruz. Beyin, gönderdiğimiz sinyalleri okumak için bu dalga boylarını karşılaştırır. Bizler araştırmacılar ve nörologlar olarak bu dalga boylarını zaten biliyoruz ve beyinden gelen sinyaller içinden onları ayırıp muhafaza edebiliyoruz. İşte bu beyin dalgaları harici iskeletleri kontrol edebiliyor.”

Bilim adamlarına göre, bu son derece karmaşık araştırma, felçli hastaların derdine ancak birkaç yıl sonra derman olabilecek.

Michel Ilzkovitz, Telekomünikasyon mühendisi, Space Applications Services:
“Üzerinde çalıştığımız bu sistemin piyasaya sunulması için en az 3 ila 5 yıla ihtiyacımız var. Bu süre içinde sistemi daha güçlü, kullanımı kolay ve daha ucuz hale getirmeliyiz.”