İlaç sektörü büyümesine rağmen ithalat-ihracat sorunları devam ediyor

Önde gelen bir Türk ilaç üreticisi Avrupa Birliği’ne, AB’ye ihraç etmek amacıyla üretilen
Türkiye menşeli ilaçlar için ortak denetim standartları oluşturma çağrısında bulundu. Firma
mevcut denetim sürecinin çok uzun olduğunu ve bu durumun Türkiye ilaç sanayinin
gelişimine zarar verdiğini ileri sürdü.

Deva Holding yöneticisi Philipp Hass Türkiye’nin gümrük birliği üyesi olmasına rağmen ticaret
anlaşmasında belirtilmeyen şartlara tabi olduğunu söyledi. Buna karşılık AB’de üretilen
ilaçların bürokrasiyle çok daha az uğraşarak ve daha kolay denetim süreçlerinden geçerek
Türkiye’ye girdiğini, Türkiye menşeli ilaçların tabi olduğu uzun denetim süreçlerinin ya
kolaylaştırılması ya da tamamen ortadan kaldırılması gerektiğini ifade etti.

Türkiye, iki yıl önce İyi Üretim Uygulamaları standartlarını kabul etti ve ilaç ithalatını
azaltmanın bir yolu olarak da ithal ilaçlara uygulanan denetimi arttırdı. Geçen yıl ithal edilen
ilaçların tutarı 4,7 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu rakam 2000 yılında 650 milyon dolardı.
Mevcut durumda ithal ilaç giderleri cari açığın %10’unu oluşturuyor. Buna karşılık geçen yıl
ihraç edilen ilaçlar sadece 600 milyon dolara karşılık geliyor. Türkiye’nin ürettiği yerli ilacın
değeri 2000 yılında 1,7 milyar dolarken 2012’de 4,1 milyar dolara yükseldi.

Business Monitor International (BMI) Mayıs ayında, Türkiye ilaç piyasasının değerinin 9,35
milyar dolardan (2012) 10,10 milyar dolara (2013) yükseleceği tahmininde bulundu. BMI,
geçen yıl satışların önemli ölçüde azalmış olduğuna işaret etse de ülkenin hızlı ekonomik
büyümesi ve kişi başına düşen harcamanın artmaya devam etmesinden hareketle piyasanın
potansiyeline ilişkin uzun erimde olumlu bakışını sürdürmekte olduğunu ifade etti. Bu tespitlerin yanı sıra BMI, devletin ilaç sektörüne müdahalesinin ve yabancı ilaç üreticilerinin
ülkenin kazançlı piyasasına erişimine getirdiği sınırlamaların varlığını sürdürdüğüne işaret
etti.

Ülkede var olan önemli bir sorun, kanser ilaçlarındaki ciddi kıtlıktır. Bunun Sağlık
Bakanlığı’nın getirdiği ve firmaları zarar etmemek için ilaç satmamaya iten büyük
indirimlerden kaynaklandığı söylenmektir.
Türk Eczacıları Birliği (TEB) yılda yaklaşık 30.000 hastanın ihtiyacı olan ilaçların ithali için
kendilerine başvurduğunu ve yaratılan karaborsa nedeniyle normalde maliyeti 28 dolar olan
hastanede kullanılan kanser ilaçlarının fiyatının 490 dolara kadar çıkabildiğini bildirdi.
TEB Genel Sekreteri Harun Kızılay, ilaçların piyasada bulunmaması ve hastaların bilinçsizliği
nedeniyle kara borsa yaratıldığını belirterek Sağlık Bakanlığı’nın fiyatlandırma sistemini
yeniden düzenlemesi gerektiğini vurguladı. Kızılay, ayrıca hali hazırda ithal edilmekte olan
ilaçların, Türkiye’de TEB’in gözetiminde kolaylıkla üretilebilecek ilaçlar olduğunu ifade etti.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün Mayıs ayında yaptığı açıklamada
biyofarmasötik araştırmayı ve üretimi desteklemeye yönelik altı maddelik bir plan ortaya
koydu. Bakan Ergün, hükümetin bu planı mümkün olduğunca çabuk kanuni düzenleme haline
getirmeyi hedeflediğini “ve ülkeyi tıbbi ürün üretiminde güçlü bir ülke haline getirmek için
gerekli adımları atacağını” söyledi. Bakan ayrıca “ithal edilen büyük miktarda ilacın yerine
ülkede üretilen ilaçları geçirmek için gerekli altyapıyı oluşturacaklarını” belirtti.
Türkiye İstatistik Kurumu’na göre bu yılın ilk dört ayında ülkenin ilaç ve ilaçla ilgili ürün
sektöründe %11,6 büyüme kaydedildi. Söz konusu dönemde bilgisayar, elektronik ve optik
ürünler sektörünün ardından ikinci en hızlı büyüyen sektör ilaç ve ilaçla ilgili ürünler sektörü
oldu.
http://www.pharmatimes.com/Article/13-06 12/Turkish_pharma_needs_inspection_deal_with_EU.aspx