Diyabet ilaçları faydadan çok “zarar verebiliyor”

Son yapılan bir araştırmaya göre, Tip 2 diyabet için ilaç kullanmanın zararlarının yararlarından daha fazla olabileceği düşünülüyor.

Jama İnternal Medicine adlı tıp dergisinde yayınlanan araştırmaya göre ileri yaştaki hastalar diyabet ilaçlarından en az fayda görecek olan kesim.

College London Üniversitesi’ndeki (UCL) araştırma ekibi doktorları, hastalarına ilaç yazmadan önce muhtemel zararları konusunda daha ayrıntılı bilgilendirmeyi öneriyor. Diabetes UK isimli yardım kuruluşu da, doktorlara hastalarına uyguladıkları tedavilerin dengeli olması gerektiğini hatırlattı.

Halk dilinde şeker hastalığı olarak da bilinen Tip 2 diyabet, kişinin kan şekerini dengede tutamaması durumuna verilen isim. Bu hastalığa sebep ise çoğu zaman dengesiz beslenme ve fazla kilo.

Tip 2 diyabet uzun vadede kalp hastalıklarına, böbrek yetmezliğine ve hatta körlüğe sebep olabiliyor. Uzun dönemli etkileri arasında sinir sistemi hasarı da bulunuyor. ‘Metformin’ gibi ilaçlar, kan şekerini düşürmeye ve normal sınırın altında tutmaya yarıyor.

Bu sayede kişi, yüksek kan şekerinin uzun veya kısa vadeli zararlı etkilerinden korunabiliyor.

Michigan Üniversitesi’nin de katıldığı araştırmaya göre diyabet tedavisi, örneğin 45 yaşındaki bir hastanın kan şekeri seviyesini yüzde 1 kadar düşürdüğünde bu hastaya 10 aylık sağlıklı zaman kazandırırken, 75 yaşındaki bir hastaya ise üç hafta kazandırıyor. Yani, hastaların yaşı ilerledikçe, ilacın getirisi azalıyor.

Rapor, yararlarının yanında, ömür boyu ilaç kullanmanın yaratabileceği olumsuz durumlara da dikkat çekiyor ve bu yönde bir denge kurulması gerektiğini söylüyor.

Bu olumsuz durumlar arasında hergün birden fazla kez iğne olmak ve kan şekerini ölçmek, ilaçların sindirim sorunu yaratması ya da insülin tedavisinin kan şekerini gereğinden fazla düşürüp kişiyi son derece tehlikeli olan ‘hipoglisemi’ riski yaratması var.

Raporu hazırlayan araştırmacılardan Profesör John Yudkin, yetkili doktorların ilaç kullanımının hem yararlarını hem de zararlarını hastaya anlatarak, hastanın kendi kişisel tercih ve önceliklerine göre karar vermesini doğru bulduğunu söylüyor.

Bu araştırmanın sonuçlarının yalnızca Tip 2 diyabetle ilgili olduğunu ve Tip 1 diyabet için geçerli olmadığını da ekliyor.

Tedavide denge

Diabetes UK’den Simon O’Neill, hastaların tedavi süreçlerine, kişisel ihtiyaçlarına göre karar verilmesini doğru bulduğunu söylüyor, kişilerin ‘ömrünü uzatma’ hedefini gözetirken ‘hayat kalitelerini’ düşürmemenin önemini zaman zaman unuttuğumuzu hatırlatıyor.

Hastalar ise doktorlarına danışmadan tedavilerine yönelik kararlar vermemeli. Uzmanlar, ilaç tedavisinin yanı sıra beslenme alışkanlıklarında bilinçli değişikliler yapmak hastaların kan şekerlerini kontrol altında tutmaya ve ilaç kullanımını azaltmaya yarıyor.