Ruhsatsız ilaca hapis cezası
“Ruhsatsız olarak ilaç üretimi yapanlar ve bu şekildeki ilaçları bilerek satan veya sattıranlar, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak.
Türk Eczacıları Birliği (TEB) 2. Başkanı Arman Üney, Torba Yasa’da yer alan sahte ilaç üretimi, satışı ve sattıranları kapsayan cezai müeyyide ile ilgili olarak, “Ruhsatsız olarak ilaç üretimi yapanlar ve bu şekildeki ilaçları bilerek satan veya sattıranlar, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacak. Ceza yasasında genel anlamda sahtecilik le ilgili cezai yaptırımlar bulunuyordu. Ancak bizim yasaya konarak, özelde ilaçla ilgili sahteciliğe çok yerinde bir yaptırım gelmiş oluyor” dedi.
Üney, yaptığı açıklamada, özellikle “bitkisel ürün” adı altında bazı ürünlerin, internet üzerinden satılabildiğini belirterek, bu ürünlerin halk sağlığını tehdit ettiğini söyledi.
İnternet aracılığıyla satışı yapılan ürünler içerisinde başta zayıflama ve cinsel gücü artırıcı ilaçların bulunduğunu ifade eden Üney, saç çıkardığı, kolesterole, diyabete ve kalp rahatsızlıklarına iyi geldiği öne sürülen ürünlerin vatandaşlara ulaştırıldığını belirtti. Üney, internet yoluyla yapılan satışlarda ürünlerin güvenilirliğinin söz konusu olamayacağını dile getirerek, “Bitkisel bile olsa, bütün ürünlerin mutlaka ilaç gibi değerlendirilmesi ve kullanılması gerekir. Halkın sağlığıyla gözlerini kırpmadan oynayan bu kişiler, ‘bitkisel’ kelimesini kullanarak satışlarına internet üzerinden devam ediyorlar” diye konuştu.
İnternette kolayca satışı yapılan bu tür ürünlere Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından “gıda takviyesi ürün” olarak onay alındığını anlatan Üney, “Daha sonra bu ürünler, hiçbir sağlık profesyonelinin yönlendirmesi olmadan halkımıza tanıtılarak satışa sunulmaktadır. Dolayısıyla bu durum, bu tür ürünlerde çok rahat bir şekilde sahtecilik yapılması riskini de beraberinde getirmektedir” dedi.
İdari para cezası
Üney, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen Torba Yasa Tasarısı’nda yer alan internetten ilaç satışına yönelik madde ile ilgili bilgi verdi.
Tasarıda yer alan metinin neler getireceği hakkında açıklama yapan Üney, şunları kaydetti:
“Tasarıda yer alan değişiklik ile ilaçların içinde bulunan maddelerin saf olmadığı veya ruhsat almak için verilmiş formüle uymadığı veya ilaçların tedavi edici özelliklerini azaltacak veya kaybettirecek şekilde üretildiği anlaşılırsa ruhsat sahibine ve ilaçların bu şekilde imal edildiğini bilerek satan veya sattıranlara on bin liradan beş yüz bin liraya kadar idari para cezası verilir. Eski yasada bin – 25 bin lira arasında değişen idari para cezası ve ruhsat iptali söz konusuydu.
Bu ilaçların kanuna aykırı şekilde tanıtım ve satışını yapanlar ve bunları onaylı endikasyonu dışında pazarlayan ve reçete oluşumunu teşvik edenlere o ilacın son bir yıllık satış tutarı toplamının beş katına kadar idari para cezası verilir. Ancak bu ceza yüz bin liradan aşağı olamaz.
Tanıtım veya satışların internet üzerinden yapılması halinde, Bakanlık tarafından derhal erişimin engellenmesine karar verilir ve bu karar uygulanmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna bildirilir.
Yetkili merciden izin almaksızın veya verilen izne aykırı olarak sağlık beyanı ile ürün tanıtım ve satışını yapanlar hakkında yirmi bin Türk lirasından üç yüz bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir. Fiillerin tekrarı halinde verilecek idari para cezası, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır.”
Üney, yasanın kabulünün ardından uygulamanın başlamasıyla birlikte, ilaçların internet üzerinden uygun olmayan koşullarda tüketiciye ulaştırılmasının Bakanlık tarafından durdurulacağını ve sorumluların yargılanacağını bildirdi.
Hapis cezası da öngörülüyor
Torba Yasa’da yer alan başka bir düzenleme hakkında da bilgi veren Üney, ruhsatsız olarak ilaç üretimi yapanlar ve bu şekildeki ilaçları bilerek satan veya sattıranların, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağını ifade etti.
Bu ilaçların kendilerinden beklenen tedavi özelliklerini içermedikleri ve bu özelliklerini azaltacak şekilde saf olmayan maddelerden imal edildiği anlaşıldığında cezanın üçte bir oranında artırılacağını belirten Üney, ilaç olmamakla beraber hastalıkları teşhis ve tedavi ettiğini öne sürerek herhangi bir ürünün satışının, pazarlamasını veya reklamını yapanların bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağını kaydetti.
Üney, ceza yasasında genel anlamda sahtecilikle ilgili cezai yaptırımlar bulunduğunu anımsatarak, “Ancak bizim yasaya konarak özelde ilaçla ilgili sahteciliğe çok yerinde bir yaptırım gelmiş oluyor” değerlendirmesinde bulundu. Üney, “Nerede, hangi koşullarda, kim tarafından üretildiği belli olmayan, içeriğinde ne olduğu bilinmeyen bu sağlık simsarları, yeni düzenleme ile birlikte ağır cezalara razı olmak durumundalar. Çünkü, hangi rahatsızlığa iyi geldiği belirtilerek, halkımızın en az bildiği alan olan ilaç konusunda her türlü tanıtımın yapılması, kullanmaya özendirilmesi, internet üzerinden hiçbir denetim mekanizması olmadan satışa sunulması çok ciddi bir suçtur. Buradan halkımıza sesleniyoruz; nasıl bir sonuçla karşılaşılacağı belli olmayan böylesi bir sağlıksızlığa izin vermeyin!” diye konuştu.