Rusya’da “elektronik burun” üretildi
Rusya’da “elektronik burun” üretildi. Bu sıra dışı ismi, Ulusal Nükleer Araştırma Üniversitesi mühendislerinin geliştirdiği bir aygıt aldı. Aygıt, ister patlayıcı, isterse uyuşturucu madde olsun ikisini de eşit başarıyla buluyor. Enkazlar altında kalan canlı insanı bulabilir, hastanın tek soluğundan teşhis koyabilir. Ulusal Nükleer Araştırma Üniversitesi Doçenti “Elektronik burun spektrometri temelinde çalışıyor. Bu, tüp-burunlu taşınabilir kompakt bir cihaz. Binlerce çeşitli kimyasal maddeyi ayırt edecek yeteneğe sahip.”
Gerçi, doğanın yarattığı bir benzeri varken karmaşık elektronik cihaza ne gerek vardı sorusu sorulabilir. Örneğin köpek. Köpek burnundaki 200 milyon koku hücresi, gerekli elementin havada uçuşan birkaç molekülünü bile tespit edebilir. Ancak Nikolay Samotayev köpeğin ideal bir hafiye olmadığını söyledi:
“Köpeğin eğitimi nasıl geçer? Genellikle patlayıcı koklatılır. Karşılığında lezzetli bir şey alır. Bunu hafızasına kaydetmişse, hayatı boyunca hep bu patlayıcıyı arar. Alışkanlığını değiştirmesi zor olur. Cihazımızı ise çeşitli kokulara birden ayarlayabiliriz.”
Cihaz, çeşitli patlayıcı dışında zehirleyici maddeleri ve mikroskobik miktardaki uyuşturucuyu tespit edebilir. Hatta insanı fark edebilir, çünkü insanlar da kokuyor. Ancak kullandığı kokularla değil laktik asitle kokar. Nikolay Samotayev şöyle devam etti:
“Bir insan, enkaz altında kaldıysa, bulunduğu boşluk giderek kokusuyla dolar. Bu koku, enkazdaki çatlaklardan sızar. Cihaz laktik asit varlığını gösteriyorsa, enkaz altında insan var demek.”
Ancak bu cihaz başka amaçlarla geliştirildi. Başlıca görevi, nükleer istasyonlarındaki durumu izlemekti. Bu nedenle, Ulusal Nükleer Araştırmalar Üniversitesi’nde geliştirildi. Ancak bilim adamları, son derece hassas olan gaz analizörünün daha çok doktorların işine yarayacağını anladı:
“Cihazımıza Japonya büyük ilgi gösterdi. Bir zamanlar bu ülkede çok yüksek kuş gribi tehdidi vardı. Japonya’ya gelenler, metal detektörlerle değil ısı görüntüleyicileriyle karşılaşıyordu. Cihazlar, kalabalıkta ateşi yüksek olan insanları seçerdi. Bu insanlar, akut bulaşıcı hastalığı olup olmadığını anlamak için sağlık merkezlerine gönderiliyordu. Cihazımız ise kuş gribi, sepsis, tüberküloz gibi hastalıkları anında teşhis etme olanağını sağlıyor.”
Yani göğüs hastalıkları doktorlarının çalışmalarında ciddi değişiklikler yaşanacak. Zararlı fluorografi ve pahalı ve sıkıcı tomografi geçmişe karışıyor.