Sağlıkta e-radyoloji dönemi başlıyor

Sağlık Bakanlığı Teletıp projesinin ilk adımı olan “e-radyoloji” ile, birçok hastalığa tanı konulmasına ve tedavinin planmasına olanak sağlayan MR, tomografi, EKG, sintigrafi, Direkt X-Ray, USG, mikroskopi, mamografi, CT, CR ve anjiyografi sonuçları, elektronik ortamda değerlendirilerek vakalar incelenecek.

Hastanın sonucu hekime yorumlatmasına gerek kalmayacak sistem sayesinde, tekrarlanan tetkikler engellenmiş olacak, hastanelerin film maliyetleri azalacak, radyolojik görüntülerin ve bu görüntülere ait raporların tedavinin her seviyesinde yetkilendirilmiş klinisyenler ile paylaşımı sağlanabilecek.

Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürü Hakkı Öztürk, Acil Eylem Planı çerçevesinde Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) koordinasyonunda başlatılan “e-Dönüşüm Türkiye Projesi” kapsamında “e-Sağlık Çalışma Grubu”nun koordinasyonunu Sağlık Bakanlığının üstlendiğini söyledi. 2006’da yayımlanan Bilgi Toplumu Stratejisi ve Ek’i eylem planında, e-Sağlıkla ilgili 4 eylemin yer aldığını anımsatan Öztürk, bu eylemlerden birinin de Teletıp sistemlerinin hayata geçirilmesi olduğunu belirtti.

Öztürk, Teletıp projesi ile uzaktan sağlık bakım hizmeti sunumunda bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanılması, dijital hastane kavramının oluşturulması, tıbbi görüntüleme alanında uzman sıkıntısının hafifletilmesi, kompleks vakalarda konsültasyon hizmetinin alınabilmesi ve hekimler arasında bilgi ve deneyim paylaşımının sağlanmasının amaçlandığını ifade etti.

Öztürk, örnek dijital hastane kavramının oluşturulması ile hastanedeki işlemlerin dijital ortama taşınarak filmsiz ve kağıtsız hastane haline getirilmesini, doğru ve hızlı tanı konulmasını, hasta değerlendirmede kalite ve kesinliğin sağlanmasını, hastane maliyetlerinin azaltılması ve verimliliğin arttırılmasını ve hasta memnuniyetinin arttırılmasını hedeflediklerini dile getirdi.

Sistem nasıl işliyor?

Öztürk’ün verdiği bilgiye göre, gönderici hastanelerde üretilen tıbbi görüntüler DICOM 3 formatında Teletıp merkezine iletiliyor. İletilen görüntüler tanımlanan iş akışlarına göre otomatik olarak alıcı hastanedeki görüntüleme ve raporlama iş istasyonuna geliyor.

Konsültan doktor, gelen görüntüyü inceleyerek raporu yazdıktan sonra gönderici hastanedeki iş istasyonuna yine Sağlık Bakanlığı merkezindeki Teletıp sunucuları üzerinden ulaştırıyor. Görüntü ve raporlar, Teletıp merkezindeki sunucularda arşivleniyor.

“Radyolojik görüntüleme ve rapor kalitesi artırılacak”

Öztürk, Teletıp’ın ilk adımı olan “e-Radyoloji” projesi ile radyolojik görüntülerin ve raporların bilişim teknolojileri aracılığıyla veri merkezinde arşivleneceğini, sağlık kuruluşlarında yetkili kullanıcı hesapları ile giriş yapılıp görüntülere erişimin internet üzerinden sunulacağını söyledi. Bunun Türkiye’nin klinik radyoloji veri tabanını oluşturan bir proje olduğunu vurgulayan Öztürk, radyolojik görüntülerin hastalıkların teşhisinde en çok kullanılan tetkik yöntemleri olduğuna işaret etti.

Öztürk, radyolojik görüntülerin elde edilmesi ve yorumlanması için uzman radyolog görüşünün zorunlu olduğunun altını çizerek, “Sağlık kuruluşlarımız, bu ihtiyacı karşılamak için PACS (Tıbbi Görüntü Arşiv ve İletişim Sistemi) ve teleradyoloji projeleri kapsamında yazılım ve /veya hizmet almaktadır. Bu alımlar devam eden süreçte donanım, yazılım bakım, onarım ve destek maliyeti oluşturmaktadır. Sistem beraberinde hasta mahremiyeti gibi konuları da gündeme getirmektedir” diye konuştu.

E-Radyoloji projesi ile radyolojik görüntüleme ve rapor kalitesinin artırılarak, bu alanda standardizasyon sağlanacağına dikkati çeken Öztürk, şöyle devam etti:

“Ayrıca, radyoloji uzmanı istihdam edilemeyen noktalara raporlama hizmeti vererek radyoloji hizmeti sunumunun geniş bir alanda verilmesine de olanak sağlanacak. Bekleme süresi uzun olan hastanelere raporlama hizmeti sunarak rapor bekleme süreleri ortadan kaldırılacak. Türkiye’nin bir ucundaki ilde film çektiren hastanın sonuçları, gerektiğinde bir başka ilde hekim tarafından görülebilecek.

E-Radyoloji ile elektronik ortamda vaka değerlendirmesi yapılabilecek, tekrarlanan tetkikler engellenmiş olacak, hastanelerin film maliyetleri azalacak, radyolojik görüntülerin ve bu görüntülere ait raporların tedavinin her seviyesinde yetkilendirilmiş klinisyenler ile paylaşımı sağlanabilecek.

E-Radyoloji projesi sadece raporlama hizmeti değil aynı zamanda bir klinik veri tabanı olma özelliği taşımaktadır. Herhangi bir ilimizdeki herhangi bir hastanede başlayan tedaviye başka bir ilimizdeki hastanede devam edilmek istendiğinde, tetkiklerin tekrar yapılmaması için hastanın kendi radyolojik tetkik kaydına ve bu tetkik raporuna kolayca erişim sağlanacağından önemli bir sağlık hizmeti sunulmuş olacak.”

Öztürk, görüntülemeye ait indeksin kayıt altına alınacağı merkezi veri tabanı oluşturulduğunu anlatarak, bu sisteme uygun hastanelerin ilgili veri tabanına entegrasyonunun sağlandığını söyledi. Öztürk, proje kapsamında, sistemin yönetilebilirliğinin sağlanması amacı ile ihtiyaç duyulan görüntüleme, raporlama ve depolama kapasitelerine göre tele-radyoloji veri merkezleri oluşturulmasının da planlandığını sözlerine ekledi.